Linux: Nowoczesny przewodnik po systemie operacyjnym Open Source

Linux jest silnie zakorzeniony w filozofii Uniksa i ruchu wolnego oprogramowania, zapoczątkowanego przez projekt GNU. Jego siła opiera się na kilku fundamentalnych zasadach:

• Open Source: Kod źródłowy Linuksa jest publicznie dostępny. Każdy może go przeglądać, modyfikować i rozpowszechniać, co prowadzi do szybkiego rozwoju i wysokiego poziomu bezpieczeństwa.
• Wielozadaniowość i wielodostępność: Linux od samego początku był projektowany jako system, na którym wielu użytkowników może pracować jednocześnie, a system może wykonywać wiele zadań naraz.
• Stabilność i niezawodność: Linux jest znany ze swojej legendarnej stabilności, co czyni go idealnym wyborem dla serwerów i systemów informatycznych.
• Bezpieczeństwo: Model uprawnień oparty na Uniksie, oddzielający użytkowników od administratora (root), sprawia, że system jest z natury odporny na wiele rodzajów złośliwego oprogramowania.

Chociaż nowoczesne dystrybucje posiadają zaawansowane interfejsy graficzne, prawdziwa siła Linuksa leży w linii poleceń (CLI). Użytkownik komunikuje się z systemem za pośrednictwem programu zwanego powłoką (shell). Najpopularniejszą powłoką jest Bash (Bourne Again Shell).

Linia poleceń pozwala na niezwykle efektywną automatyzację zadań, zarządzanie systemem i łączenie prostych narzędzi w złożone potoki przetwarzania danych. To właśnie biegłość w obsłudze shella jest kluczową umiejętnością każdego administratora i dewelopera pracującego z Linuksem.

Nie ma jednego "Linuksa". Zamiast tego istnieje ogromny ekosystem dystrybucji, z których każda jest dostosowana do innych potrzeb. Najpopularniejsze rodziny dystrybucji to:

• Debian i jego pochodne (Ubuntu, Mint): Znane ze stabilności i ogromnego repozytorium oprogramowania. Ubuntu jest najpopularniejszą dystrybucją na świecie, cenioną za łatwość użycia i wsparcie komercyjne firmy Canonical.
• Red Hat i jego pochodne (Fedora, CentOS Stream, Rocky Linux): Red Hat Enterprise Linux (RHEL) to komercyjny standard w świecie korporacyjnym. Fedora to jego innowacyjna, rozwijana przez społeczność wersja "testowa", oferująca najnowsze oprogramowanie.
• Arch Linux: Dystrybucja typu "rolling release" dla zaawansowanych użytkowników, którzy chcą mieć pełną kontrolę nad systemem i dostęp do najnowszego oprogramowania.

• Serwery i Chmura: Linux jest absolutnym dominatorem na rynku serwerów, napędzając większość aplikacji webowych.
• Urządzenia wbudowane i IoT: Idealny dla urządzeń o ograniczonych zasobach, często jako dedykowany system.
• Superkomputery: 100% z 500 najszybszych superkomputerów na świecie działa pod kontrolą Linuksa.
• Android: System Android, najpopularniejszy system mobilny na świecie, jest zbudowany na jądrze Linux.
• Desktopy: Dystrybucje takie jak Ubuntu oferują nowoczesne i darmowe środowisko pracy dla deweloperów i entuzjastów.